Co to jest lęk?
Lęk (niepokój) jest powszechnie używanym terminem, służącym do nazywania reakcji poznawczych, behawioralnych i fizjologicznych, występujących po dostrzeżeniu bodźca, uważanego za niebezpieczny lub zagrażający.
Lękowi często towarzyszą objawy fizyczne i fizjologiczne, takie jak:
– napięcie,
– drżenie,
– potliwość,
– palpitacje,
– zwiększone tętno,
– zawroty głowy,
– nudności,
– mrowienie w kończynach i wokół ust,
– derealizacja, -depersonalizacja.
Lęk sam w sobie nie jest zjawiskiem „nienormalnym”. Należy do jednej z podstawowych emocji, pociągającej za sobą stan aktywacji całego organizmu w sytuacji subiektywnie postrzeganej jako niebezpieczna.
Życie z przewlekłym lękiem jest sytuacją, której doświadcza wielu ludzi. Lęk, nierzadko prowadzi do agresji i powoduje wzburzenie. Może okazać się wielkim problemem nie tylko dla osoby która z nim współżyje, ale także dla jej bliskich.
Życie z osobą, którą charakteryzuje ciągły niepokój może być bardzo męczące i dlatego bardzo często, nawet najbliżsi reagują na taki stan drażliwością i frustracją. W wielu przypadkach jej niechęć do planowania i skłonność do impulsywności, mogą wywoływać poważne problemy w relacjach międzyludzkich.
Jeśli mieszkasz z osobą przepełnioną lękami, ważne jest aby zrozumieć jak ona się czuje i dlaczego reaguje właśnie w taki a nie inny sposób. Umiejętność postawienia się na jej miejscu jest niezbędna, aby uniknąć niepotrzebnych dyskusji i postarać się jej pomóc.
- Nikt nie może zostać zdefiniowany wyłącznie przez jedną cechę swojego charakteru. Kiedy jesteśmy poirytowani, mamy tendencję do skupiania się na negatywnych cechach i automatycznie ignorujemy wszystkie pozytywne. Dlatego ważnym jest, aby nauczyć się spoglądać „poza lęk”, oceniając wszystkie inne cechy danej osoby .
- Mózg osoby przepełnionej lękiem nie jest w stanie się wyłączyć. Ten stan hiperaktywności, na dłuższą metę staje się przytłaczający i męczący. Jeśli więc chcesz spokojnie porozmawiać z nią o problemie, najlepiej wybierz ustronne miejsce w którym automatycznie stanie się ona mniej drażliwa.
- Większość osób zmagających się z lękami doskonale wie, iż tkwią one w stanie irracjonalnym. Ludzie ci tracą kontakt z rzeczywistością, napotykają trudności w radzeniu sobie z niektórymi odczuciami, emocjami i myślami. Dlatego podkreślanie irracjonalności ich stanu, na pewno nie okaże się pomocne.
- Niepokój, bezpośrednio powiązany z niechcianymi i stale powtarzającymi się myślami jest nieustanny. Umysł takiej osoby jest ciągle bombardowany ideami, które bez przerwy ją przerażają (co na dłuższa metę prowadzi do depresji). Uwolnienie się choć na chwile od natrętnych myśli, może być bardzo skomplikowane. Nie należy wywierać żadnych presji. Im bardziej będziemy się starać, by czarne myśli opuściły jej umysł, tym bardziej, zostaną one utrwalone w jej umyśle.
- Osoba walczącą z lękami, żyje w stanie niepokoju i udręki. Ciągle czeka na kolejną okazję, by wydarzyło się coś negatywnego.Nie można jej na siłę przekonywać o bezpodstawności takiej teorii ! Wprowadzenie „innych danych” do jej umysłu, może oznaczać destabilizację, chaos i oczywiście złe samopoczucie. Nie oznacza to, że zmiany nie są pozytywne; wręcz przeciwnie, mogą być bardzo przydatne – ale trzeba być cierpliwym i poświecić na to odpowiednią ilość czasu.
- Osoba przepełniona lękami, nie zawsze jest w pełni obecna. Jej umysł jest silnie aktywny, więc często gubi się ona we własnych myślach. Oczywiście, nie robi tego celowo; nierzadko, zachęca ją do tego środowisko, przypadkowo wypowiedziane zdanie, perfumy lub jakiś przedmiot, który jej mózg kojarzy z przeszłym przykrym doświadczeniem, wywołując przy tym cały szereg negatywnych emocji.
- Lęk jest bardzo wyczerpujący. Osoba nim przepełniona, spędza cały dzień w niepokoju oczekując nie wiadomo czego. Ten nieustanny stan zmęczenia zarówno fizycznego jak i psychicznego powoduje, że potrzebuje ona więcej odpoczynku. Bardzo często, ma trudności ze spokojnym snem, ponieważ nie potrafi się zrelaksować.
- Osoba przepełniona lękami, może zareagować impulsywnie na pewne sytuacje. Wyciąga ona zbyt pochopne wnioski na temat stanów emocjonalnych innych osób, co prowadzi ją do popełniania błędów w kontaktach międzyludzkich. Ten brak refleksji, spowodowany jest nadmierną aktywacją części mózgu, odpowiedzialnej za emocje (nie robi tego celowo).
- Uważa ona, iż niepokój i niecierpliwość to broń, której należy używać w codziennej walce. Absurd tkwi w tym, że niepokój wywołuje u niej „wewnętrzny stan aktywacji”, który uniemożliwia jej zachowanie spokoju. Wyraża tę aktywację, poprzez poruszanie rękami i stopami lub przez ciągłą zmianę wykonywanych czynności. Techniki relaksacyjne u niektórych z tych osób, powodują jeszcze większe zaniepokojenie. W takich przypadkach, aktywność fizyczna może okazać się bardziej przydatna.
- Osoba w stanie pobudzenia, może odczuć wielką ulgę w momencie gdy zostanie wysłuchana i odczuje, że ktoś na prawdę zainteresował się jej stanem. Tak więc często, najlepszym lekarstwem nie są leki ani psychoterapia, ale miłość i zrozumienie.
- Zapytaj taką osobę jak się czuje, spróbuj ją zrozumieć i postawić się na jej miejscu. Aktywne słuchanie wzmocni wasze relacje, budując silniejsze więzi emocjonalne. Nie zapominaj, że dzielenie życia z osobą przepełnioną lękami, wcale nie musi być tragiczne – wystarczy tylko skoncentrować się na pozytywnych aspektach.
Technika łagodzenia niepokoju.
Po zidentyfikowaniu konkretnej sytuacji wywołującej niepokój, próba rozwiązania tego zaistniałego problemu jest użyteczną techniką leczenia lęku i eliminowania złego samopoczucia. Rozwiązywanie problemów, obejmuje następujące kroki:
• Zidentyfikuj problem.
Po zidentyfikowaniu sytuacji, które przyczyniają się do naszych ataków lękowych, spójrzmy problemowi w oczy i starajmy się go precyzyjnie opisać (co się z nami dzieje, gdzie, jak, z kim, dlaczego i co chcielibyśmy zmienić). Starajmy się znaleść jak najwięcej opcji a następnie rozważmy szanse powodzenia. Wybierzmy opcję, którą uważamy za najbardziej odpowiednią i spróbujmy wdrożyć ją w życie. Jeśli okaże się ona nieskuteczna, wróćmy do listy i wybierzmy następną preferowaną.
• Ćwiczenia oddechowe.
Kiedy nadchodzą ataki lękowe, zaczynamy szybciej oddychać. Ten szybki oddech, prowadzi nas do zawrotów głowy i psychicznego „rozkojarzenia-rozbicia”. Opanowanie techniki oddychania w celu spowolnienia oddechu, często może złagodzić objawy i pomóc nam myśleć klarowniej.
______________
Przyczyn zaburzeń lękowych a nie są one jeszcze dokładnie znane i zbadane, możemy szukać w genetyce oraz w środowisku w którym dorastaliśmy (styl życia, stres, odżywianie).
1. Czynniki genetyczne.
Problemy lękowe, mogą wynikać z życia w kontakcie z niespokojnymi ludźmi. Na lęki, istotny wpływ ma także nasze ciało migdałowate (mała struktura, położona głęboko w mózgu, odpowiedzialna za przetwarzanie zagrożenia i ostrzegająca mózg o pierwszych sygnałach zagrożenia). Do zaburzeń lękowych, przyczyniają się także pewne formy fobii jak np. lęk przed kotami, pszczołami lub przed utonięciem.
2. Środowisko.
Zaburzenia lękowe, mogą być wywoływane przez stres środowiskowy – rozpad ważnego związku lub przeżycie katastrofy bezpośrednio zagrażającej życiu. Gdy reakcja na stres jest niewystarczająca lub osoba, nie może poradzić sobie w życiu z takimi wydarzeniami jak np. wystąpienia publiczne, bardzo szybko mogą pojawić się u niej zaburzenia lękowe.
3. Problemy zdrowotne.
Istnieją choroby, które mogą wywoływać niepokój. Obejmują one: choroby serca, (niewydolność i zaburzenia rytmu serca); choroby hormonalne (nadczynność nadnerczy, nadczynność tarczycy lub guz wydzielający hormony zwany guzem chromochłonnym); choroby płuc lub układu oddechowego (astma i przewlekła obturacyjna choroba płuc). Rownież gorączka, może powodować niepokój. Zaburzenia lękowe, często występują w połączeniu z innymi chorobami psychicznymi, nadużywaniem substancji psychotropowych i depresji. Wiele osób próbuje złagodzić objawy lękowe, upijając się lub przyjmując narkotyki. Substancje takie jak alkohol, nikotyna, kofeina i inne leki, mogą dać bardzo krótką poprawę objawów ale w rzeczywistości tylko pogarszają zaburzenia lękowe.
4. Czynniki biologiczne.
Badania dotyczące mózgu wykazały, iż niepokój spowodowany jest zmianami ilości substancji, wytwarzanych przez niektóre neuroprzekaźniki – do nich należy nadmierna produkcja noradrenaliny (hormonu stresu) i zmniejszona produkcja serotoniny (która reguluje samopoczucie).
5. Narkotyki.
Mogą powodować niepokój: kortykosteroidy, kokaina, amfetamina a nawet kofeina.
Abstynencja od alkoholu lub środków uspokajających takich jak benzodiazepiny (stosowane w zaburzeniach lękowych), może wywoływać lęk oraz bezsenność i niepokój.
6. Urazy.
Ofiara traumy (wykorzystywania seksualnego lub wojny), osoba żyjąca blisko niej, lub też zwykły świadek traumatycznych przeżyć, mogą wykształcić w sobie stany niepokoju. To nie przypadek, że obszar mózgu zaangażowany w zapamiętywanie wspomnień o tragicznych wydarzeniach jest dużo mniejszy u osób, które doświadczyły przemocy lub urazu.
7. Płeć.
Kobiety, są o wiele bardziej narażone na zaburzenia lekowe niż mężczyźni.
Za błędy przepraszam. Staram się jak mogę 😊. Wyjechałam, gdy byłam “mała” i od 25 nie używam języka polskiego ale pozostał we mnie wielki sentyment do kraju ….. Serdecznie pozdrawiam!
(UWAGA: Wszystkie artykuły, zamieszczone na blogu mają charakter zwykłych definicji i oparte są na ogólnodostępnych wiadomościach zawartych w encyklopediach i materiałach naukowych. Wszystkie opisane informacje, nie stanowią porady medycznej i mogą być niedokładne . Treści, przedstawione są wyłącznie w celach ilustracyjnych i nie zastępują w żaden sposób porady lekarskiej).
Instagram: https://www.instagram.com/anita.j.valerio/
Do napisania tego artykułu zostały wykorzystane wiadomości ze strony psicoadvisor.com
(*Zamieszczone zdjęcie pochodzi z Pixabay)